بود و نمودهای «معنی» و «مضمون» در سبک هندی

نویسندگان

مجاهد غلامی

 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

جستار پیش رو با هدف ارائۀ تعریفی از مفهوم­های شناور «لفظ»، «معنی» و «مضمون»، به مثابۀ عناصر درون سازه­ای شعر در سبک هندی فراهم آمده ­است. در این جستار که به روش تحلیل محتوا و مبتنی بر منابع کتابخانه­ ای انجام یافته، شعر ابتدا «عینی شدن زیبایی­ شناسانه یک امر ذهنی به توسّط زبان» تعبیر شده­ است. با این تعبیر، می­ توان گفت لفظ، زبان شعر است و به ذهنیّت شاعر موجودیّتی درک­شدنی می­بخشد؛ معنی، ذهنیّتی است که توسّط لفظْ عینی می­ شود و می­ تواند آموزه­ای را در بر داشته یا صرف توصیف باشد؛ مضمون، بازشناسانندۀ شعر از غیر آن، یا همان وجه زیبایی­ شناسانۀ شعر و معادل تصویر است. تفاوت در تلقّی از اهمّیت هرکدام از این سه مفهوم، به وجودآورندۀ جریان­های مختلف در شعر و نقد ادبی و جهت­ دهندۀ آن­هاست. نتایج این جستار نیز ضمن تأکید بر جذّابیّت بررسی نسبت میان لفظ، معنی و مضمون خاصّه در سبک هندی، اوّلاً ناظر بر آنست که شاعر سبک هندی بنا بر مختصّات سبک دوره، از خود این مفاهیم نیز به مثابۀ اشیائی برای بستن مضمون استفاده می­ ماید و بخشی از تلقّی عصر خود از چیستی لفظ، معنی و مضمون را در پس خیالات دور و دیر شعر خود برملا می­ سازد. ثانیاً بیان معنایی واحد به توسّط مضمون­ های یکسان با اختلاف در لفظ، بیان معنایی واحد به توسّط مضمون­ های متعدد با عناصر مضمون­ ساز همسان یا ناهمسان، بیان معناهای متعدد با استفاده از مضمون­ های یکسان و... از جملۀ رفتارهای شاعر سبک هندی با این سه مفهوم و نسبت آن­ها با یکدیگر است که با بیان نمونه ­هایی از شعر صائب تبریزی، پیش­قراول شاخۀ ایرانی شعر سبک هندی، سعی در تبیین و توضیح آن­ها شده ­است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مضمون در فن شعر سبک هندی

واژۀ مضمون از کلیدواژه های اصلی فن شعر فارسی در سبک هندی است . این واژه که از میانۀ قرن دهم به یک اصطلاح فنی در هنر شعر فارسی بدل شده است مترادف «معنی، محتوا، مفهوم، منطوق، مقصود یا فحوا و لحن کلام» نیست . مسأله این مقاله بازشناسی ماهیت مضمون به عنوان هنرسازۀ اصلی مکتب نازک خیالی (سبک هندی) است . مقاله می کوشد چیستیِ «مضمون» و سازوکار «مضمون بندی» را از دیدگاه شاعران و تذکره نویسان آن دوره بازشن...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

Radiofrequency palatoplasty: soft tissue reduction for snoring

* ون ي ،لوئسم هدنس نابايخ نارهت ـ ب يناهفـصا يفرشا ا زا رتلا ق هكل پ كنو كلاپ مجنپ هچوك 14 نفلت : 09122092651 email: [email protected] فده و هنيمز : رُخرُخ اـب هـك باوـخ رد مد ماگنه رد يسفنت دنلب يادص زا تسا ترابع و تدـش زا يـفلتخم تاـجرد يم زورب سناكرف ديامن . رُخرُخ يراتفرگ ببس ار يدايز هرمزور و يعامتجا ياه يم دوش . رد نام شور لماش و يـبط ياـه يم يحارج دشاب . تيدودـحم و ضراوـع تـلع...

متن کامل

امیری و سبک هندی

امیری فیروزکوهی ‘متخلّص به ((امیر)) شاعر قصیده سرا و غزل پرداز معاصر ‘ از خاندانی است صاحب نام. او درمیان سخنوران معاصر چهره ای دارد شناخته شده با تمام ویژگیهای یک شاعر طراز اول. امیری نه تنها در حوزه غزل و قصیده‘بلکه در میدان انواع دیگر شعر طبعی دارد به روانی آب‘زلال و صاف. اگرچه غزلش در نازک خیالی غزل صائب را به یاد می آورد‘ اما شهرتش در پیروی از سبک هندی بیشتر به جهت دفاع توأم با هواداری و...

متن کامل

مقیاس‌های شاعرانه و سبک هندی

مقیاس‌های شاعرانه، یکی از آرایه‌های زیبای ادبی است که تاکنون ناشناخته مانده و کمتر کسی به واجست آن پرداخته است. این آرایة ادبی در دستور زبان فارسی هم چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. برخی دستورنگاران متوجه آن شده و از آن با عنوان‌های وابسته‌های عددی، روشنگر، صفت شمارشی مرکّب، ممیز، رابط‌های کلّی عددی یاد کرده‌اند. در این مقاله، به بررسی مقیاس‌های شاعرانه از قرن پنجم تا قرن دوازدهم، سبک خراسانی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فنون ادبی

جلد ۸، شماره ۴، صفحات ۱۷۷-۱۹۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023